Hoe een CO-vergiftiging voorkomen?
CO-vergiftiging of koolmonoxidevergiftiging maakt elk jaar heel wat dodelijke slachtoffers, vooral tijdens de koude wintermaanden. Nochtans is het makkelijk te voorkomen met een aantal voorzorgsmaatregelen. Kies voor betrouwbare verbrandingstoestellen, respecteer de veiligheidsvoorschriften en plan aanschaf en regelmatige controles bij de erkende vakman.
Wat is CO?
CO of koolmonoxide (ook wel koolstofmonoxide genoemd) is een onzichtbaar, kleurloos, geurloos en giftig gas. Het ontstaat bij een onvolledige verbranding van brandstoffen die koolstof bevatten, zoals butaangas, propaangas, aardgas, hout, parafine en stookolie.
Wat is een CO-vergiftiging?
Een CO-vergiftiging is het gevolg van het inademen van koolmonoxide. Bij inademing komt de koolmonoxide in het bloed terecht en dat verstoort het transport van zuurstof door de rode bloedlichaampjes. Koolmonoxide wordt zeer snel opgenomen in het lichaam en bindt zich ca 250 maal sneller met bloed dan zuurstof. Is CO dus aanwezig, is snel sprake van een levensgevaarlijke situatie. Wanneer de concentratie van CO in het bloed te hoog wordt, krijgen de organen onvoldoende zuurstof om te functioneren en kunnen deze bij hogere CO concentraties of langere blootstelling aan CO tot stilstand komen met de dood als gevolg.
Wat zijn symptomen van een CO-vergiftiging?
Hoe zie je of iemand een CO-vergiftiging heeft opgelopen? Let op deze verschijnselen:
- Hoofdpijn
- Onverklaarbare vermoeidheid
- Duizeligheid
- Misselijkheid
- Braken
- Spierkrampen
Zeker als meerdere personen in dezelfde ruimte klachten vertonen, wijst dit vaak op een CO-vergiftiging. Bij blootstelling aan hoge concentraties kan een ademhalingsstilstand optreden. Meestal is het slachtoffer ook kortademig en verward.
Is er sprake van een verbranding waarbij je de vlammen kan zien, waarbij die kleur geel/oranje is en niet blauw, hoger en meer flakkerend zijn dan normaal (met name bij het verbranden van gas), moet je goed opletten. Er is dan bijna altijd iets aan de hand.
Bij blootstelling aan hoge concentraties koolmonoxide/CO kan het slachtoffer in coma raken tot aan een ademhalingsstilstand en de dood toe. Doch bij lagere concentraties koolmonoxide kunnen de voorgenoemde verschijnselen al ontstaan.
Wat veroorzaakt een CO-vergiftiging?
De oorzaken van het ontstaan van koolmonoxide zijn altijd terug te leiden tot onvolledige verbranding. Veel voorkomende oorzaken op een rij:
- Onvoldoende aanvoer van verse lucht. Met name als er sprake is van open verbranding (de zuurstof die nodig is voor de verbranding wordt onttrokken aan de ruimte waar zich ook mensen bevinden). Denk hierbij ook aan slechte ventilatie in kleine ruimtes (caravan, boot of doucheruimte).
- Onvoldoende of slechte afvoer van verbrandingsgassen/sSchouwproblemen (onvoldoende afvoer van verbrandingsgassen): ontbrekende, slecht geïnstalleerde, beschadigde/lekkende of onderhouden rookgas/schoorsteenkanalen..
- Slechte installatie, werking of onderhoud van stook/verbrandingstoestellen of een defect daaraan.
- Met name ontstaat snel een zeer hoog koolmonoxiderisico als er sprake is van slechte ventilatie/onvoldoende zuurstoftoevoer in combinatie met het ontbreken of onvoldoende afvoer van rookgassen. Denk hierbij aan het binnenshuis barbecueën of het gebruik van een heater, kachel of geiser in een slecht geventileerde/afgesloten wasruimte, schuur, boot, caravan of partytent. Met name als het buiten hard waait of koud is en men ventilatieopeningen te ver sluit vanwege de kou.
Hoe voorkom je een CO-vergiftiging?
Met de nodige voorzorgsmaatregelen voorkom je een CO-vergiftiging:
- Zorg voor een continu aanvoer van voldoende verse lucht in ruimtes met een verwarmingstoestel die de zuurstof voor de verbranding aan de verblijfruimte .onttrekt (open verbrandingstoestellen) en/of de verbrandingsgassen in deze ruimte uitstoot.
- Zorg voor een continu afvoer van rook/verbrandingsgassen. Controleer en reinig het rookgasafvoerkanaal regelmatig. Doe een beroep op een erkend vakman voor de plaatsing en het onderhoud. Neem ook contact met hem op indien je twijfelt aan de goede werking.
- Volg altijd de instructies van je verbrandingstoestel op.
- Schakel de vakman in. Laat je verbrandingstoestellen alleen maar door de vakman plaatsen en volgens de voorschriften regelmatig onderhouden/controleren.
- Plaats koolmonoxidemelders. Plaats in ruimtes met een verbrandingstoestel waar zich ook mensen kunnen bevinden, of die er in open contact mee staan koolmonoxidemelders volgens de gebruikershandleiding en onderhoudsvoorschriften van deze melders. Goed geplaatste en onderhouden koolmonoxidemelders kunnen levens redden!
Jouw veiligheid primeert voor ons, daarom kiezen we ervoor dat de installaties in je woning beantwoorden aan de strengste veiligheidsnormen. Een erkende gasinstallateur zorgt voor de installatie, een erkend keuringsorganisme voor de controle. Laat je installatie dan ook regelmatig controleren !
Wat te doen bij een CO-vergiftiging?
Bij een vermoeden van een CO-vergiftiging, omdat bijvoorbeeld een persoon bewusteloos in een ruimte ligt, onderneem je de volgende stappen:
- Bel eerst de hulpdiensten (het noodnummer 112) op in een goed geventileerde ruimte of buiten.
- Verlucht de ruimte door ramen en deuren open te zetten. Doe dit zonder jezelf in gevaar te brengen.
- Schakel het toestel uit waarvan je denkt dat het de oorzaak kan zijn.
- Evacueer het slachtoffer uit de kamer.
- Reanimeer het slachtoffer indien je geen ademhaling meer hoort of leg het slachtoffer in zijdelingse houding om te vermijden dat hij of zij stikt in eigen braaksel.
Belangrijk:
Pas bij het nemen van maatregelen bij een vermoedelijke CO-vergiftiging goed op dat je jezelf niet in gevaar brengt en daarmee het incident nog erger maakt. Bij twijfel eerst in een veilige omgeving hulp inschakelen en/of 112 bellen.
Tip:
Wees extra opmerkzaam tijdens de koude wintermaanden wanneer je de warmte probeert binnen te houden en mogelijk minder ventileert. Ook bij windstil of zeer winderig weer kunnen verbrandingsgassen slecht worden afgevoerd.
